Kolejna prelekcja w klubie osiedlowym „Karpatek” odbyła się w dniu 31 października 2023 r. Przedstawił ją znany w kręgach podróżniczych, długoletni pilot wycieczek zagranicznych Andrzej Brożek. Jego kierunkiem były tym razem należące do Królestwa Danii Wyspy Owcze. W największym skrócie jest to wulkaniczny archipelag składający się z 18 wysp o powierzchni ok. 1400 km kwadratowych leżący na Oceanie Atlantyckim na północ od Wielkiej Brytanii, pomiędzy Islandią a Norwegią. Liczy ok. 54000 mieszkańców skupionych głównie w stolicy Thorshavn. Mieszkańcy określani są jako Farerzy, a nazwa tej społeczności pochodzi od zamieszkujących wyspy owiec. Flaga Wysp Owczych to czerwono-niebieski krzyż nordycki na białym tle.
Wyspy Owcze przez długie lata nie były znane, jednak w ostatnim czasie stały się modne. Stało się tak za sprawą rankingu przeprowadzonego przez czasopismo National Geographic, kiedy to zostały uznane za najpiękniejsze krajobrazowo na świecie. Jest to bardzo zamożny kraj, którego mieszkańcy utrzymują się z połowu ryb, a na drugim miejscu są przychody z turystyki. Kolejnym źródłem dochodu są dotacje duńskie. Ta spokojna dotąd kraina przeżywa prawdziwe oblężenie turystów, przybywających głównie z Chin. Niestety przybysze dewastują przyrodę i mieszkańcy robią co mogą żeby do tego nie dopuścić.
Większość wysp jest połączona podwodnymi tunelami, a w jednym z nich z nich znajduje się nawet rondo. Swoje wrażenia ze zwiedzania wysp prelegent zaczął od ich północnego krańca. Najdalej wysuniętą na północ jest wyspa Vidoy z najwyższym w Europie klifem Enniberg sięgającym na wysokość 754 m n.p.m. Kolejna wyspa to Bordoy, na której północnym krańcu leży wioska Muli. Jest ona w chwili obecnej opuszczona, gdyż rozwój technologii zmusił Farerów do porzucenia połowów z małych kilkuosobowych łodzi i szukania zajęcia na dużych statkach. Klaksvik na wyspie Bordoy to drugie co do wielkości miasto Wysp. Jest ono przepięknie położone nad zatoką otoczoną stromymi górami, dzięki czemu port jest osłonięty od wiatrów. Jednak strome góry są przyczyną częstych osuwisk i lawin przez co zostało zniszczonych wiele budynków. Ciekawostką wysp jest to, że żyje na nich 75000 owiec, a ich liczba od XII wieku pozostaje niezmienna. Jedną z najpopularniejszych roślin uprawnych jest tam rabarbar… z którego warzy się piwo. Zresztą właśnie w Klaksvik znajduje się najstarszy na wyspach browar. Kolejne wyspy to Kunoy, Kalsoy, Eysturoy i Vagar, na której znajduje się port lotniczy.
Wyspy Owcze to królestwo ptaków, z których najciekawsze są niewątpliwie maskonury. Ich zabawna sylwetka z zaokrągloną dużą głową i krótkimi czerwonymi nogami sprawiła, że określa się je jako „braciszkowie arktyczni” lub papugi północy. Na wyspach doliczono się 40000 par tych ptaków.
Pogoda w tym regionie stanowi subpolarny klimat oceaniczny. Wpływają na to dwie przeciwstawne siły: ciepły prąd zatokowy – Golfstrom i zimne pływy oraz masy powietrza znad Grenlandii. Średnie temperatury zimą to 3-4 °C, a latem 11-15 °C. Jest to jedno z najbardziej deszczowych miejsc na ziemi, w którym przez cały rok dominują silne wiatry.
Ukształtowanie terenu robi niezwykłe wrażenie na odwiedzających. Prosto z morza wyrastają strome szczyty gór a ciemne bazaltowe skały są porośnięte soczystą roślinnością. Wyspy są prawie całkowicie pozbawione drzew, a nieliczne można spotkać w miejskich parkach i koło domów.
Bardzo kontrowersyjną kwestią są połowy i rzezie grindwali, ssaków z rodziny delfinowatych, zabijanych w ramach słynnego polowania grindarap. Historia tego wydarzenia sięga 1000 lat. Zwierzęta zabija się rytualnie latem, kiedy przepływają w okolicy Wysp Owczych. Pomimo tego, że powodem tych polowań jest zaopatrzenie w mięso mieszkańców wysp światowe organizacje ochrony przyrody stanowczo się temu sprzeciwiają.
Prelekcja Andrzeja Brożka była niezmiernie ciekawa i mamy nadzieję na kolejne podróżnicze wspomnienia.
Teresa Kubik
w trakcie prelekcji
